Griots - Αύξηση της Εντροπίας του Υπάρχοντος Συστήματος - Απόπειρες Ερμηνείας - Λαϊκισμός

Garry Winogrand, Άτιτλο, 1950

Κοινωνική Εντροπία.

Προσφάτως ο Σπίθας ονόμασε την κρίση που εμφανίστηκε τελευταία στα ελληνικά δρώμενα ως συστημική κρίση. Και όντως το φαινόμενο της βίας και της πολλαπλώς εκπεφρασμένης κοινωνικής αγανάκτησης χρήζει άλλης πολιτικής και κοινωνιολογικής ερμηνείας, προκειμένου να εξευρεθούν λύσεις επί της ουσίας, πολλώ δε μάλλον αφού απειλούμαστε κι από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Στη θερμοδυναμική, θεωρούμε ότι η εντροπία είναι μέτρο της αταξίας ενός συστήματος. Ας το μεταφέρουμε στην πολιτική ζωή επιχειρώντας να ερμηνεύσουμε κοινωνικές δομές. Εάν μια διάταξη στο χώρο, η οποία θεωρείται κανονική αποδιοργανώνεται, τότε η εντροπία ολόκληρου του συστήματος αυξάνει.

Τι θα μπορούσαμε εν προκειμένου να ονομάσουμε αποδιοργάνωση του κανονικού συστήματος; Απλοϊκό να πούμε ελαφρώς ότι τα φαινόμενα βίας αυξάνουν την εντροπία του συστήματος, γιατί και αυτά είναι απότοκο ενός κράτους διεφθαρμένου και μη-οργανωμένου, όπου οι θεσμοί δε λειτουργούν.

Άρα, η αύξηση της κοινωνικής εντροπίας βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το οικονομικο-πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα, που με τη σειρά του αδυνατεί πλέον να ελέγξει ή να ερμηνεύσει τις αλλαγές στον κοινωνικό ιστό.

Συστημική Επιστήμη.

Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η Βικιπαίδεια η συστημική είναι μια ολιστική Επιστήμη με κλάδο την Κυβερνητική που ως όρος ταράζει τα νερά στη μεταπολεμική κοινωνία.

Πιο συγκεκριμένα: [...Θεωρία συστημάτων είναι ένα διεπιστημονικό γνωστικό πεδίο το οποίο παρέχει ένα ενοποιητικό, φιλοσοφικό πλαίσιο εννοιών για τη μελέτη ολοκληρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως από τη διάσπαση τους σε πιο θεμελιώδεις δομικούς λίθους και λαμβάνοντας υπ' όψιν τις αλληλεπιδράσεις αυτών των θεμέλιων λίθων. Ο εν λόγω τρόπος σκέψης ονομάζεται ολισμός και αποτελεί το αντίθετο της προσέγγισης της μελέτης ενός συστήματος αποκλειστικά με αναγωγή του στα δομικά του μέρη, δηλαδή ενός άλλου τρόπου σκέψης που καλείται αναγωγισμός. Η θεωρία συστημάτων αναπτύχθηκε ως αντίδραση στον αναγωγισμό και στους περιορισμούς του...]

Άρα, δι' αυτής της λογικής, κάθε συστημική κρίση μπορεί να ερμηνευτεί διά της επιστήμης της Κυβερνητικής.

Αν θεωρήσουμε την κοινωνία ως ένα πολύπλοκο σύστημα με σύνθετη δομή που χαρακτηρίζεται από ισχυρή εξάρτηση και ποικιλομορφία μεταξύ των μερών του, τότε δεν είναι αναγκαίο να μεταβληθεί ολόκληρο το σύστημα. Αρκεί να μεταβληθεί επί της ουσίας μία και μόνο συνιστώσα του για να επηρεαστεί δραστικά και να μεταβληθεί και ολόκληρο το σύστημα και η εντροπία του. (Βλέπε π.χ. εξεγέρσεις στην Ελλάδα και διά της θεωρίας του ντόμινο, αντίστοιχες εξεγέρσεις στην Νότια Ευρώπη, Γαλλία ή Αμερική. Όμως στη Γαλλία οι φοιτητές είχαν πολύ συγκεκριμένα αιτήματα που έφεραν σε αμηχανία το κόμμα του Σαρκοζί).

Πολιτικές εφαρμογές.

Εάν υπάρξει θεωρητικά μια επί της ουσίας ποιοτική αλλαγή σε τμήμα του πολιτικού χώρου επηρεάζεται δραστικά κι ολόκληρος ο πολιτικός χώρος.

Είναι όντως αναγκαίο να υπάρξουν κι άλλοι πολιτικοί σχηματισμοί, αφού οι υπάρχοντες (και εν προκειμένω η Αριστερά) φαίνονται να αποτυγχάνουν λίγο ως πολύ στην ερμηνεία των κοινωνικών εκρήξεων χρησιμοποιώντας παλιομοδίτικους όρους ή θωπεύοντας ηλικιακούς χώρους οδηγώντας εκόντες – άκοντες σε πολώσεις;

«Στη Δημοκρατία καμία μορφή βίας δεν είναι ανεκτή από καμία κοινωνική ή ηλικιακή ομάδα». (Αν. Αριστερά Ηρακλείου)

Θεωρώ ότι αν υπάρξει δραστική ποιοτική αλλαγή σε τμήμα του υπάρχοντος πολιτικού χώρου (π.χ. ενός και μόνο κόμματος, όσο μικρή κι αν είναι η δύναμή του) θα επηρεαστεί δραστικά κι όλη η πολιτική ζωή. Αρκεί η αλλαγή αυτή να είναι ουσιαστική και ξεκάθαρη, που να προασπίζει τους θεσμούς δικαίου προτείνοντας λύσεις εφαρμόσιμες και με συναίσθηση της πραγματικότητας μέσω των κοινοβουλευτικών θεσμών.

Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με κατεξοχήν συναισθηματικούς ιθαγενείς – που επηρεάζονται τα μάλλα από το θυμικό τους είναι πιθανόν ουτοπικό να μιλάμε για άρδην ποιοτική αλλαγή στα ήθη, όταν ο πολιτικός λόγος (από όλους τους χώρους -πλην ελαχίστων μεμονωμένων φωνών) διέπεται από λαϊκισμό και δημαγωγία.

© Ελένη Καλλιανέζου, Αθήνα 23 Δεκεμβρίου 2008, Αναδημοσίευση τμήματος ανάρτησης από το Ιστολόγιο Ad astra per aspera