Η επόμενη μέρα μετά τις εκλογές, κορυφαία παρά τα θρυλούμενα διαδικασία έκφρασης των κοινωνικοπολιτικών διεργασιών, βρίσκει τον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ σε πελάγη συγκρατημένης αισιοδοξίας. Το απρόσμενα καλό, για την κατάσταση και όχι για τις δυνατότητες του πολιτικού σχηματισμού, αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με την άνετη αυτοδυναμία του ΠΑΣΟΚ, την συντριβή της Ν.Δ., την μείωση του ΚΚΕ και τους εκτός βουλής Οικολόγους, δίνει τεράστιες δυνατότητες αναστοχασμού, ανασχεδιασμού πολιτικών και δράσεων, με σχετικά άνετο χρονικό ορίζοντα.
Η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ( παρά τις σημαντικές, για διαφορετικούς λόγους, απώλειες Αλαβάνου, Δραγασάκη, Παπαγιαννάκη) επιτρέπει την ομαλή μετάβαση και προσαρμογή, στην νέα περίοδο αριστερής, προγραμματικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης, με επιπλέον εφόδιο και τον προγραμματικό λόγο, που είναι αναγκαίο να εμβαθυνθεί και συγκεκριμενοποιηθεί σε πολλά σημεία του.
Το μέλλον της Αριστεράς και του Συνασπισμού πρέπει ,κατά τη γνώμη μου, να συζητηθεί με ψυχραιμία, στοιχειώδη άνεση χρόνου και δυνατότητα ουσιαστικού διαλόγου και αποσαφήνισης των πολιτικών στοχεύσεων. Αναγκαία προϋπόθεση η κατά το δυνατόν ορθότερη, μετάφραση της περιόδου που προηγήθηκε και ανάγνωση του «πράσινου» παρόντος και μέλλοντος.
Ισχυρίζομαι ότι, κυρίως από «μεταφραστικά λάθη» της ηγεσίας και της πλειοψηφούσας άποψης υπήρξε η τραγική διαχείριση του δημοσκοπικού ζενίθ και της εξέγερσης-έκρηξης των μαθητών του Δεκέμβρη. Τα αλαζονικά σύνδρομα, η ευκολία αναλύσεων περί κατάρρευσης του δικομματισμού και αδύναμων κρίκων, η μεταξύ αστείου και σοβαρού, άποψη «προεπαναστατικής έκρηξης των μαζών» χαρακτήρισαν στάσεις και συμπεριφορές που υπερίπταντο κυριολεκτικά, εκτός ελληνικής κοινωνικής πραγματικότητας. Κατορθώσαμε να τα συνδυάσουμε με καταπληκτικές, αυτοκαταστροφικές, προσωπικές κινήσεις και στρατηγικές, συγκρούσεις εμμονών και τακτικών, επιδίωξης ρεβάνς παρελθόντων πολιτικών ήττων, εντός και εκτός των κομματικών και συμμαχικών τειχών. Αυτά κυρίως και όχι τα όποια λάθη και συμπεριφορές μερίδας της μειοψηφίας, έδιναν απεχθή εικόνα στην κοινωνία. Τα αποτελέσματα γνωστά.
Ελπιδοφόρο ότι ο κόσμος της Αριστεράς εκτιμώντας την θετική ,κατά τα άλλα, προσφορά μας σε κοινοβουλευτικό και κοινωνικό επίπεδο, την κιβωτό των παραδόσεων και των αξιών μας και τις θετικές κινήσεις σε ηγετικό επίπεδο κατά την εκλογική περίοδο, μας έδωσε το αποτέλεσμα βάλσαμο στις πολλαπλές πληγές μας.
Αποπειράμενος να μεταφράσω το αποτέλεσμα και την συγκυρία, χωρίς ψευδαισθήσεις απόλυτης ορθότητας, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω από μια διαπίστωση. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών της Αριστεράς θέλει όλες τις ψυχές του Συνασπισμού μαζί. Η μεγάλη πλειοψηφία επίσης των πολιτών θέλει τον ΣΥΝ (όπως καταγράφεται σε όλες τις μετρήσεις την τελευταία διετία) μια υπεύθυνη πολιτική δύναμη προγραμματικής διεξόδου, ηθικής πολιτικής στάσης, μαχητική αντιπολίτευση εντός και εκτός κοινοβουλίου, με προοπτική αν του δοθεί η δυνατότητα (ισχύος και συγκυρίας) να συμβάλλει σε κυβερνητικές λύσεις και πολιτικές που θα αλλάξουν την ατζέντα και την καθημερινή ζωή των πολιτών.
Δεν πριμοδοτούν τον άμμετρο κυβερνητισμό για την κάλυψη φιλοδοξιών μέσω θώκων, αλλά ταυτόχρονα δεν εγκρίνουν τον εκ πεποιθήσεως αναχωρητισμό, στο όνομα της καθαρότητας, από το κεντρικό πολιτικό παιχνίδι, την μετατροπή σου σε αριστερή, ριζοσπαστική ΜΚΟ (Μη Κυβερνητική Οργάνωση).
Η ισορροπία είναι δύσκολη αλλά για αυτά είναι η πολιτική.
Η τρίτη διαπίστωση είναι ότι η ασάφεια στο ηγετικό επίπεδο λύθηκε de facto, παρά τις αστειότητες των 11..μη αρχηγών και τις αμετροέπειες, παραγόντων και ενίων συνιστωσών. Αν όλοι γίναμε σοφότεροι, όπως πολλές φορές είπαμε, ο Αλέξης είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του χώρου, όχι γιατί είναι ο νέος …Ζαχαριάδης ή ο ονειρεμένος «τιμονιέρης», στοιχεία που ούτε ο ίδιος διεκδικεί, αλλά γιατί με υπευθυνότητα, σοβαρότητα και επικοινωνιακό χάρισμα εκπροσώπησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το σύνολο του χώρου μη υποκύπτοντας σε καταγγελτικές ευκολίες και αφορισμούς, προσαρμόζοντας ρεαλιστικά τον εκπεμπόμενο πολιτικό λόγο, επί και εκτός συνόρων των περίφημων συνεδριακών αποφάσεων. Ελπίζω το φαινόμενο «Αλαβάνος» να του δείχνει τα όρια.
Δείχνει ωριμότερος, το ελπίζω και χρειάζεται την στήριξη μας για να αναλάβουμε ουσιαστικές πρωτοβουλίες πολιτικής σύνθεσης εντός και εκτός.
Στοχεύοντας στον προγραμματικό και εκλογικό διεμβολισμό του σοσιαλιστικού χώρου, σε προγραμματικές συμφωνίες με τον οικολογικό χώρο. Εκεί ,κατά τη γνώμη μου, έγκειται και η προτεραιότητα διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η τακτική θα του προσδώσει ρόλο εναλλακτικού πόλου με αναπόφευκτες ανακατατάξεις υπέρ του και στα Αριστερά του. Η υποχώρηση του ΚΚΕ στις ευνοικότερες γι αυτό συνθήκες, ίσως σηματοδοτεί την αρχή μιας άλλης περιόδου για την Ελληνική Αριστερά. Αρκεί να ξεπεράσουμε το σύνδρομο του φτωχού συγγενή και του αιτούντος αριστερού πιστοποιητικού.
Η τέταρτη διαπίστωση είναι ότι, οι συνεχείς τηλεοπτικές εμφανίσεις, όπως και οι ηχηρές μεταγραφές τελευταίας στιγμής, εξασφαλίζουν μεν αναγνωρισιμότητα αλλά και όχι εκλογιμότητα . Ευτυχώς ακόμα, για τον κόσμο της Αριστεράς μετρούν παραδόσεις, διαχρονικές συμπεριφορές και συνεισφορές, που χωρίς να σημαίνει ότι τον οδηγούν πάντοτε στις καλύτερες επιλογές, εν τούτοις σηματοδοτούν κατευθύνσεις και πολιτικές επιλογές που δεν πρέπει να ξεχνάμε με ευκολία, χάριν εσωκομματικών συσχετισμών, την επόμενη μέρα. Η αναγνωρισιμότητα στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο και η επιδιωκόμενη δημόσια προβολή μεγάλου αριθμού κοινωνικών και πολιτικών στελεχών και με τις ιδιαίτερες απόψεις τους, χωρίς αποκλεισμούς, μπορούν να συνθέτουν την εικόνα ενός πολιτικού σχηματισμού που φιλοδοξεί να γίνει εναλλακτικός πολιτικός πόλος, ενώ αποσαφηνίζουν παράλληλα και τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος.
Η πέμπτη διαπίστωση είναι η αναγκαιότητα αποφυγής υπερβολών (μηδέ του γράφοντος εξαιρουμένου) ,αλλά κυρίως δαιμονολογιών και συνομωσιολαγνείας. Αν είχαν στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα οι διάφορες φήμες, η κυριολεκτικά, μισή κοινοβουλευτική ομάδα θα πρέπει να ράβει κουστούμια για το ΠΑΣΟΚ. Η συνετή, δημοκρατική διαχείριση των δηλώσεων Κύρκου δείχνει τον δρόμο αντιμετώπισης των απόψεων ,σωστών ή λάθος αδιάφορο, ιστορικών στελεχών της Αριστεράς που δεν συνάδουν με την τρέχουσα, επίσημη κομματική πολιτική. Ας αποτελέσει οδηγό αντιμετώπισης για μελλοντικές δηλώσεις Αλαβάνου, Γλέζου, Κωνσταντόπουλου, Κουβέλη κ.α. Η αναζήτηση και εξόντωση του «εσωτερικού εχθρού» έχει βλάψει ανεπανόρθωτα την Αριστερά, ας μην την μεταλαμπαδεύσουμε στην νεότερη γενιά, έχουμε να τους κληρονομήσουμε καλύτερες παραδόσεις.
Η έκτη διαπίστωση είναι ότι το συμμαχικό σχήμα με την σημερινή του μορφή έχει εξαντλήσει τα όρια του. Δημοκρατία σημαίνει ισοτιμία με προνομιακή μεν μεταχείριση των μειοψηφιών αλλά όχι οριστική ακύρωση συντριπτικών, κοινωνικών και πολιτικών πλειοψηφιών. Η συνύπαρξη μπορεί να υπάρξει μόνο στη βάση του ελάχιστου κοινού τόπου με θετική διάθεση. Η δυνατότητα έκφρασης με δημοκρατικό τρόπο του μυθικού ανένταχτου οπαδού του ΣΥΡΙΖΑ, αν ξεκαθαρίσουμε τι θέλουμε, τεχνικά και πολιτικά πανεύκολη, Η διάθεση της ευρύτερης ενότητας και συνεργασίας των δυνάμεων της Αριστεράς για αγώνες και διεκδικήσεις σε κοινούς στόχους, γίνεται «καρικατούρα» αν εκβιάζεις ιδεολογικές και πολιτικές συμπτώσεις, προκειμένου να τις εργαλειοποιήσεις για εσωκομμματικούς λόγους. Πολιτική και προγραμματική σαφήνεια και όχι αφορισμούς είναι αυτό που ζητά η κοινωνική Αριστερά και οι πολίτες, όπως όλες οι δημοσκοπήσεις πριν και τώρα δείχνουν. Η ιδεολογική καθαρότητα ,οποιασδήποτε εκδοχής, αφορά εκλεκτές παρέες και ομίλους προβληματισμού αναγκαίους μεν για θεωρητικές επεξεργασίες και επιστημονική τεκμηρίωση, αλλά όχι ικανούς να αποτελέσουν παραγωγούς, ερμητικών οδηγών εφαρμογής πολιτικών. Η πολλαπλότητα των κοινωνικών φαινομένων απαιτεί ιδεολογικό στίγμα, προγραμματική σαφήνεια αλλά και πολιτική ευελιξία, που πηγάζει από την γνώση του περιορισμένου των αληθειών σου και την αναγκαιότητα έλλογης αμφισβήτησής τους.
Έχοντας σταθερό οδηγό, το όραμα για μια σοσιαλιστική κοινωνία με δημοκρατία, ελευθερία και οικολογικό(αειφόρο) σχεδιασμό, ας εμβαθύνουμε στον προγραμματικό σχεδιασμό και την αναγκαία ενδυνάμωση της κοινωνικής διεκδίκησης των αριστερών ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων μας προτάσεων, στα πλαίσια ενός αριστερού ευρωπαϊσμού που επιδιώκοντας την δημοκρατική πολιτική ενοποίηση, θα συνθέτει το τοπικό , το εθνικό και το ευρωπαϊκό και θα στοχεύει στον εκδημοκρατισμό και την πολιτικοποίηση της διαδικασίας παγκοσμιοποίησης .
Απαιτούνται, πέραν των αναγκαίων κοινωνικών αγώνων, οι καλύτερες δυνατές μεταφράσεις του «όλου κειμένου» των κοινωνικών φαινομένων και όχι τα «βίπερ» που έχουμε συνηθίσει και φυσικά πολύ περισσότερο καμμιά σχέση με τα «κλασικά εικονογραφημένα» (έμφαση στην εικόνα και όχι στο κείμενο) που χαρακτηρίζουν την ανάγνωση του ΚΚΕ.
Καλώς η κακώς απαιτείται να ξαναγίνουμε η «Αριστερά των μεγάλων αφηγήσεων» όπως έλεγε και αγαπημένος μακαρίτης.
Η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ( παρά τις σημαντικές, για διαφορετικούς λόγους, απώλειες Αλαβάνου, Δραγασάκη, Παπαγιαννάκη) επιτρέπει την ομαλή μετάβαση και προσαρμογή, στην νέα περίοδο αριστερής, προγραμματικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης, με επιπλέον εφόδιο και τον προγραμματικό λόγο, που είναι αναγκαίο να εμβαθυνθεί και συγκεκριμενοποιηθεί σε πολλά σημεία του.
Το μέλλον της Αριστεράς και του Συνασπισμού πρέπει ,κατά τη γνώμη μου, να συζητηθεί με ψυχραιμία, στοιχειώδη άνεση χρόνου και δυνατότητα ουσιαστικού διαλόγου και αποσαφήνισης των πολιτικών στοχεύσεων. Αναγκαία προϋπόθεση η κατά το δυνατόν ορθότερη, μετάφραση της περιόδου που προηγήθηκε και ανάγνωση του «πράσινου» παρόντος και μέλλοντος.
Ισχυρίζομαι ότι, κυρίως από «μεταφραστικά λάθη» της ηγεσίας και της πλειοψηφούσας άποψης υπήρξε η τραγική διαχείριση του δημοσκοπικού ζενίθ και της εξέγερσης-έκρηξης των μαθητών του Δεκέμβρη. Τα αλαζονικά σύνδρομα, η ευκολία αναλύσεων περί κατάρρευσης του δικομματισμού και αδύναμων κρίκων, η μεταξύ αστείου και σοβαρού, άποψη «προεπαναστατικής έκρηξης των μαζών» χαρακτήρισαν στάσεις και συμπεριφορές που υπερίπταντο κυριολεκτικά, εκτός ελληνικής κοινωνικής πραγματικότητας. Κατορθώσαμε να τα συνδυάσουμε με καταπληκτικές, αυτοκαταστροφικές, προσωπικές κινήσεις και στρατηγικές, συγκρούσεις εμμονών και τακτικών, επιδίωξης ρεβάνς παρελθόντων πολιτικών ήττων, εντός και εκτός των κομματικών και συμμαχικών τειχών. Αυτά κυρίως και όχι τα όποια λάθη και συμπεριφορές μερίδας της μειοψηφίας, έδιναν απεχθή εικόνα στην κοινωνία. Τα αποτελέσματα γνωστά.
Ελπιδοφόρο ότι ο κόσμος της Αριστεράς εκτιμώντας την θετική ,κατά τα άλλα, προσφορά μας σε κοινοβουλευτικό και κοινωνικό επίπεδο, την κιβωτό των παραδόσεων και των αξιών μας και τις θετικές κινήσεις σε ηγετικό επίπεδο κατά την εκλογική περίοδο, μας έδωσε το αποτέλεσμα βάλσαμο στις πολλαπλές πληγές μας.
Αποπειράμενος να μεταφράσω το αποτέλεσμα και την συγκυρία, χωρίς ψευδαισθήσεις απόλυτης ορθότητας, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω από μια διαπίστωση. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών της Αριστεράς θέλει όλες τις ψυχές του Συνασπισμού μαζί. Η μεγάλη πλειοψηφία επίσης των πολιτών θέλει τον ΣΥΝ (όπως καταγράφεται σε όλες τις μετρήσεις την τελευταία διετία) μια υπεύθυνη πολιτική δύναμη προγραμματικής διεξόδου, ηθικής πολιτικής στάσης, μαχητική αντιπολίτευση εντός και εκτός κοινοβουλίου, με προοπτική αν του δοθεί η δυνατότητα (ισχύος και συγκυρίας) να συμβάλλει σε κυβερνητικές λύσεις και πολιτικές που θα αλλάξουν την ατζέντα και την καθημερινή ζωή των πολιτών.
Δεν πριμοδοτούν τον άμμετρο κυβερνητισμό για την κάλυψη φιλοδοξιών μέσω θώκων, αλλά ταυτόχρονα δεν εγκρίνουν τον εκ πεποιθήσεως αναχωρητισμό, στο όνομα της καθαρότητας, από το κεντρικό πολιτικό παιχνίδι, την μετατροπή σου σε αριστερή, ριζοσπαστική ΜΚΟ (Μη Κυβερνητική Οργάνωση).
Η ισορροπία είναι δύσκολη αλλά για αυτά είναι η πολιτική.
Η τρίτη διαπίστωση είναι ότι η ασάφεια στο ηγετικό επίπεδο λύθηκε de facto, παρά τις αστειότητες των 11..μη αρχηγών και τις αμετροέπειες, παραγόντων και ενίων συνιστωσών. Αν όλοι γίναμε σοφότεροι, όπως πολλές φορές είπαμε, ο Αλέξης είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του χώρου, όχι γιατί είναι ο νέος …Ζαχαριάδης ή ο ονειρεμένος «τιμονιέρης», στοιχεία που ούτε ο ίδιος διεκδικεί, αλλά γιατί με υπευθυνότητα, σοβαρότητα και επικοινωνιακό χάρισμα εκπροσώπησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το σύνολο του χώρου μη υποκύπτοντας σε καταγγελτικές ευκολίες και αφορισμούς, προσαρμόζοντας ρεαλιστικά τον εκπεμπόμενο πολιτικό λόγο, επί και εκτός συνόρων των περίφημων συνεδριακών αποφάσεων. Ελπίζω το φαινόμενο «Αλαβάνος» να του δείχνει τα όρια.
Δείχνει ωριμότερος, το ελπίζω και χρειάζεται την στήριξη μας για να αναλάβουμε ουσιαστικές πρωτοβουλίες πολιτικής σύνθεσης εντός και εκτός.
Στοχεύοντας στον προγραμματικό και εκλογικό διεμβολισμό του σοσιαλιστικού χώρου, σε προγραμματικές συμφωνίες με τον οικολογικό χώρο. Εκεί ,κατά τη γνώμη μου, έγκειται και η προτεραιότητα διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η τακτική θα του προσδώσει ρόλο εναλλακτικού πόλου με αναπόφευκτες ανακατατάξεις υπέρ του και στα Αριστερά του. Η υποχώρηση του ΚΚΕ στις ευνοικότερες γι αυτό συνθήκες, ίσως σηματοδοτεί την αρχή μιας άλλης περιόδου για την Ελληνική Αριστερά. Αρκεί να ξεπεράσουμε το σύνδρομο του φτωχού συγγενή και του αιτούντος αριστερού πιστοποιητικού.
Η τέταρτη διαπίστωση είναι ότι, οι συνεχείς τηλεοπτικές εμφανίσεις, όπως και οι ηχηρές μεταγραφές τελευταίας στιγμής, εξασφαλίζουν μεν αναγνωρισιμότητα αλλά και όχι εκλογιμότητα . Ευτυχώς ακόμα, για τον κόσμο της Αριστεράς μετρούν παραδόσεις, διαχρονικές συμπεριφορές και συνεισφορές, που χωρίς να σημαίνει ότι τον οδηγούν πάντοτε στις καλύτερες επιλογές, εν τούτοις σηματοδοτούν κατευθύνσεις και πολιτικές επιλογές που δεν πρέπει να ξεχνάμε με ευκολία, χάριν εσωκομματικών συσχετισμών, την επόμενη μέρα. Η αναγνωρισιμότητα στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο και η επιδιωκόμενη δημόσια προβολή μεγάλου αριθμού κοινωνικών και πολιτικών στελεχών και με τις ιδιαίτερες απόψεις τους, χωρίς αποκλεισμούς, μπορούν να συνθέτουν την εικόνα ενός πολιτικού σχηματισμού που φιλοδοξεί να γίνει εναλλακτικός πολιτικός πόλος, ενώ αποσαφηνίζουν παράλληλα και τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος.
Η πέμπτη διαπίστωση είναι η αναγκαιότητα αποφυγής υπερβολών (μηδέ του γράφοντος εξαιρουμένου) ,αλλά κυρίως δαιμονολογιών και συνομωσιολαγνείας. Αν είχαν στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα οι διάφορες φήμες, η κυριολεκτικά, μισή κοινοβουλευτική ομάδα θα πρέπει να ράβει κουστούμια για το ΠΑΣΟΚ. Η συνετή, δημοκρατική διαχείριση των δηλώσεων Κύρκου δείχνει τον δρόμο αντιμετώπισης των απόψεων ,σωστών ή λάθος αδιάφορο, ιστορικών στελεχών της Αριστεράς που δεν συνάδουν με την τρέχουσα, επίσημη κομματική πολιτική. Ας αποτελέσει οδηγό αντιμετώπισης για μελλοντικές δηλώσεις Αλαβάνου, Γλέζου, Κωνσταντόπουλου, Κουβέλη κ.α. Η αναζήτηση και εξόντωση του «εσωτερικού εχθρού» έχει βλάψει ανεπανόρθωτα την Αριστερά, ας μην την μεταλαμπαδεύσουμε στην νεότερη γενιά, έχουμε να τους κληρονομήσουμε καλύτερες παραδόσεις.
Η έκτη διαπίστωση είναι ότι το συμμαχικό σχήμα με την σημερινή του μορφή έχει εξαντλήσει τα όρια του. Δημοκρατία σημαίνει ισοτιμία με προνομιακή μεν μεταχείριση των μειοψηφιών αλλά όχι οριστική ακύρωση συντριπτικών, κοινωνικών και πολιτικών πλειοψηφιών. Η συνύπαρξη μπορεί να υπάρξει μόνο στη βάση του ελάχιστου κοινού τόπου με θετική διάθεση. Η δυνατότητα έκφρασης με δημοκρατικό τρόπο του μυθικού ανένταχτου οπαδού του ΣΥΡΙΖΑ, αν ξεκαθαρίσουμε τι θέλουμε, τεχνικά και πολιτικά πανεύκολη, Η διάθεση της ευρύτερης ενότητας και συνεργασίας των δυνάμεων της Αριστεράς για αγώνες και διεκδικήσεις σε κοινούς στόχους, γίνεται «καρικατούρα» αν εκβιάζεις ιδεολογικές και πολιτικές συμπτώσεις, προκειμένου να τις εργαλειοποιήσεις για εσωκομμματικούς λόγους. Πολιτική και προγραμματική σαφήνεια και όχι αφορισμούς είναι αυτό που ζητά η κοινωνική Αριστερά και οι πολίτες, όπως όλες οι δημοσκοπήσεις πριν και τώρα δείχνουν. Η ιδεολογική καθαρότητα ,οποιασδήποτε εκδοχής, αφορά εκλεκτές παρέες και ομίλους προβληματισμού αναγκαίους μεν για θεωρητικές επεξεργασίες και επιστημονική τεκμηρίωση, αλλά όχι ικανούς να αποτελέσουν παραγωγούς, ερμητικών οδηγών εφαρμογής πολιτικών. Η πολλαπλότητα των κοινωνικών φαινομένων απαιτεί ιδεολογικό στίγμα, προγραμματική σαφήνεια αλλά και πολιτική ευελιξία, που πηγάζει από την γνώση του περιορισμένου των αληθειών σου και την αναγκαιότητα έλλογης αμφισβήτησής τους.
Έχοντας σταθερό οδηγό, το όραμα για μια σοσιαλιστική κοινωνία με δημοκρατία, ελευθερία και οικολογικό(αειφόρο) σχεδιασμό, ας εμβαθύνουμε στον προγραμματικό σχεδιασμό και την αναγκαία ενδυνάμωση της κοινωνικής διεκδίκησης των αριστερών ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων μας προτάσεων, στα πλαίσια ενός αριστερού ευρωπαϊσμού που επιδιώκοντας την δημοκρατική πολιτική ενοποίηση, θα συνθέτει το τοπικό , το εθνικό και το ευρωπαϊκό και θα στοχεύει στον εκδημοκρατισμό και την πολιτικοποίηση της διαδικασίας παγκοσμιοποίησης .
Απαιτούνται, πέραν των αναγκαίων κοινωνικών αγώνων, οι καλύτερες δυνατές μεταφράσεις του «όλου κειμένου» των κοινωνικών φαινομένων και όχι τα «βίπερ» που έχουμε συνηθίσει και φυσικά πολύ περισσότερο καμμιά σχέση με τα «κλασικά εικονογραφημένα» (έμφαση στην εικόνα και όχι στο κείμενο) που χαρακτηρίζουν την ανάγνωση του ΚΚΕ.
Καλώς η κακώς απαιτείται να ξαναγίνουμε η «Αριστερά των μεγάλων αφηγήσεων» όπως έλεγε και αγαπημένος μακαρίτης.