Οι Γιαπωνέζοι και τα 4 κακά της μοίρας τους: Σεισμός, τσουνάμι, ραδιενέργεια και χειμώνας βαρύς

του Οδυσσέα Χιλιτίδη*

Τελικά είναι πολύ αμαρτωλοί αυτοί οι Γιαπωνέζοι! Ή μήπως ήταν οι πρόγονοί τους, μαζεύτηκαν πολλά και ήρθε η ώρα της τιμωρίας επί δικαίων και αδίκων; Αφελές; Τότε τι συμβαίνει;

Μια εβδομάδα μετά τον «μεγασεισμό» των 9 ρίχτερ, που προκάλεσε το γιγάντιο παλιρροϊκό κύμα, που κατέστρεψε τα συστήματα ψύξης των πυρηνικών αντιδραστήρων στο Φουκουσίμα Νταϊτσί, όλος ο πλανήτης «παγωμένος», οι δε Γιαπωνέζοι παγωμένοι στην κυριολεξία από τον όψιμο χειμώνα που επικρατεί μετά από όλα αυτά στη χώρα τους, προσπαθούν να δουν τι συμβαίνει και τι τους επιφυλάσσει το μέλλον.

Ήδη έγκριτοι επιστήμονες και διεθνείς οργανισμοί εκφράζουν την ανησυχία τους ότι οι εξελίξεις είναι χειρότερες από ότι εκτίμησαν αρχικά... Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η παγερή σιωπή των ηγετών του δυτικού και στην πλειοψηφία του πυρηνοκτατούμενου κόσμου που συνήθως σπεύδουν να καθησυχάσουν τους λαούς έστω με αοριστολογίες. Τις τελευταίες μέρες διαβάζουμε λιτές ανακοινώσεις με τις οποίες χώρες όπως η Γερμανία και η Ελβετία αναστέλλουν τις όποιες αποφάσεις τους για τα πυρηνικά τους προγράμματα και απόμεναν κάποιοι επιστήμονες, πιστοί του πυρηνικού λόμπι, για να «βγάλουν το φίδι από την τρύπα»...

Έλα όμως που δεν βγαίνει... Δεν χρειάζεται να είσαι επιστήμονας για να καταλάβεις ότι αυτή τη στιγμή τα συστήματα στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα και ίσως και αλλού, δεν δουλεύουν και βρισκόμαστε στη φάση που οι ειδικοί και ανειδίκευτοι αυτοσχεδιάζουν με ότι μέσα έχουν. Αδιάψευστος μάρτυρας οι κάμερες των τηλεοπτικών σταθμών και των δικτύων που αναμεταδίδουν εικόνες όπου κτήρια ανατινάζονται στον αέρα, ελικόπτερα ρίχνουν νερό με τον «κουβά» και μια χώρα φημισμένη για την τεχνολογία και την οργανωτικότητα της να παρακολουθεί ανήμπορη την έλευση του μοιραίου που δεν είναι άλλη από την τήξη των πυρήνων των αντιδραστήρων. Ο κίνδυνος μιας ραδιενεργής μόλυνσης και ότι αυτό συνεπάγεται, έχει επισκιάσει τον ανθρώπινο πόνο γι’ αυτούς που έπνιξε το τσουνάμι και γι αυτούς που έχασαν τα σπίτια, τις περιουσίες, τις δουλειές, τις μνήμες και τον τρόπο ζωής τους.

Άλλη απόδειξη του ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα είναι και οι ειδήσεις που «ξεφεύγουν» και προκαλούν θυμηδία όπως αυτή που το νεότευκτο αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν άλλαξε θέση για να αποφύγει το ραδιενεργό νέφος. Ένα σκάφος που υποτίθεται ότι μπορεί να «επιβιώσει» μήνες σε συνθήκες πυρηνικού πολέμου! Αυτό αφήνει την υπόνοια ή ότι τα συστήματά του, που αντιμετωπίζουν τη ραδιενέργεια είναι της πλάκας, ή το ραδιενεργό νέφος είναι τόσο επικίνδυνο που δεν αντιμετωπίζεται από τα μέσα που διαθέτει το αεροπλανοφόρο.

Ακόμα πιο ενδεικτική της κατάστασης η χθεσινή είδηση ότι άρχισε να αχνοφαίνεται µια πιθανή λύση καθώς ανακοινώθηκε ότι ολοκληρώθηκε µια νέα γραµµή µεταφοράς ρεύµατος στον σταθµό της Φουκουσίµα που θα βοηθήσει στην πλήρη λειτουργία των αντλιών οι οποίες τροφοδοτούν µε νερό τους πυρήνες των αντιδραστήρων, επιτυγχάνοντας την ψύξη τους! Τόσο σίγουροι ήταν για τις δυνατότητες του εργοστασίου τους που δεν πρόβλεψαν εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας σε ηλεκτρικό ρεύμα και 7 μέρες μετά κατάφεραν να φέρουν...

Το τι συμβαίνει δεν θα αργήσει να μαθευτεί. Τουλάχιστον οι Ιάπωνες ακολουθώντας τους «παραδοσιακούς κώδικες τιμής» αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους με τον πιο δραματικό τρόπο κάτι που θα αναδείξει πέρα από τις επιτροπές εμπειρογνωμόνων και τις επιστημονικές έρευνες όπως τις γνωρίζουμε στη Δύση, το μέγεθος του προβλήματος και των ευθυνών που υπάρχουν.

Αποδεικνύεται με τον πιo οδυνηρό τρόπο για άλλη μια φορά ότι η πυρηνική ενέργεια -παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας- συνεχίζει να αποτελεί μια ιδιαίτερα επικίνδυνη και ασύμφορη επιλογή στην πορεία για την επίλυση του ενεργειακού προβλήματος της ανθρωπότητας. Η εξέλιξη της πυρηνικής τεχνολογίας, όσο κι αν είναι αποτέλεσμα σπουδαίων επιστημονικών ανακαλύψεων, σκοντάφτει σε εγγενή όρια, τα οποία την καθιστούν ασύμφορη και επιζήμια για την ανθρωπότητα.

Για πρώτη φορά φαίνεται ότι μια πυρηνική καταστροφή δεν συμβαίνει εξαιτίας του ανθρώπινου λάθους, κατηγορία με την οποία «δικαιολόγησαν» το «συμβάν» στο Three Miles Island και την καταστροφή στο Chernobyl. Συμβαίνει γιατί οι εταιρίες που εκμεταλλεύονται αυτές τις μονάδες δεν εκτίμησαν σωστά ή μάλλον πιό σωστά εκτίμησαν λάθος, την πιθανότητα να υπάρξει τέτοιου μεγέθους σεισμός και τσουνάμι. Όπως δεν είχε εκτιμηθεί σωστά η πιθανότητα του κάποιος Οσάμα και οι συν αυτω να καταλάβουν ένα αεροπλάνο και να το ρίξουν πάνω σε ένα τέτοιου είδους εργοστάσιο. Όπως ίσως δεν έχουν εκτιμηθεί οι πιθανότητες του να πέσει κάποιος αστεροειδής, να υπάρξει ένας καταστροφικός τυφώνας, να τρελαθεί κάποιος υπεύθυνος της παραγωγής, να τρελαθούν τα βατράχια ή να έλθουν τα Νεφελίμ... Πιθανότητες στις οποίες αν δοθεί λίγη περισσότερη σημασία εκτινάσσουν το κόστος κατασκευής και συντήρησης ενός πυρηνικού αντιδραστήρα σε δυσθεώρητα ύψη και κάνουν την εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας ασύμφορη. Και «παραβλέποντας» πάντα το πρόβλημα της οριστικής διάθεσης των ραδιενεργών αποβλήτων το οποίο συνεχίζει να είναι πρακτικά άλυτο και να δημιουργεί μία δυσβάσταχτη κληρονομιά στις επόμενες γενιές και μάλιστα σε βάθος χιλιάδων ετών.

Γνωρίζουμε ότι στις χώρες του ελεύθερου ανταγωνισμού και των πολυεθνικών γιγάντων για τέτοιου είδους σοβαρές αποφάσεις, η κοινωνία, οι φορείς της και οι σχετικοί επιστήμονες είναι πάντα εκτός σκηνής, τα νήματα κινούνται από μεγάλες εταιρείες και τεχνοκράτες με ισχυρότατη επιρροή και με αποκλειστικό γνώμονα το ιδιωτικό οικονομικό συμφέρον.

Αυτά τα τεράστια οικονομικά κέντρα προετοιμάζουν σιγά – σιγά την κοινή γνώμη, και κυρίως, παρεμποδίζουν την εξέλιξη προγραμμάτων εναλλακτικών μορφών ενέργειας με προφανή στόχο : όταν το ενεργειακό θα φτάσει σε αδιέξοδο, η μόνη προφανής λύση που θα προβάλλει θα είναι η πυρηνική ενέργεια. Είναι βέβαιο ότι, εάν τα αντίστοιχα κονδύλια είχαν διατεθεί σε έρευνα στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας και στην αναδιάρθρωση των αναγκών του κόσμου, το ενεργειακό πρόβλημα θα ήταν αυτήν την στιγμή περισσότερο κοντά στην λύση του παρά σε αδιέξοδο.

Εάν αυτό δεν γίνει έγκαιρα και με την απαραίτητη διάθεση ανθρώπινου δυναμικού και κονδυλίων στην εναλλακτική έρευνα και την διάδοση των εφαρμογών της, τότε σε μερικά χρόνια θα είμαστε υποχρεωμένοι να παρακολουθούμε το ένα μετά το άλλα τα πυρηνικά ατυχήματα και να αποδεχόμαστε την πυρηνική ενέργεια ως την μόνη λύση για την συνέχιση της ζωής μας σε … άλλον πλανήτη.

*Ο Οδυσσέας Χιλιτίδης είναι εκπαιδευτικός

Ανεξέλεγκτη η Ραδιενέργεια στην Ιαπωνία: Ιδιωτική εταιρία, υπεύθυνη για μόλυνση 35 εκατομ. Γιαπωνέζων! Κερδοσκοπία ως τον τάφο;

της Βασιλίκας Σαριλάκη*

Χωρίς κανέναν κρατικό έλεγχο, η διεφθαρμένη Ιαπωνική κυβέρνηση «εμπιστεύτηκε» και παρέδωσε σε μια ιδιωτική εταιρεία την χρήση, λειτουργία και ασφάλεια ούτε ενός, ούτε δύο, αλλά 19 αντιδραστήρων στην πιο σεισμογενή περιοχή του κόσμου! Παρέδωσε την δημόσια ασφάλεια δηλαδή πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων, στο έλεος μιας ιδιωτικής, διεφθαρμένης κερδοσκοπικής εταιρείας που απέτυχε στο κεντρικότερο θέμα, την ασφάλεια των πυρηνικών αντιδραστήρων και που βαρυνόταν από το 2002 για ψευδή πιστοποιητικά ασφάλειας 17 πυρηνικών αντιδραστήρων! Επίσης το 2007 υπήρξαν ατυχήματα που απέκρυψε!

Σήμερα στο Τόκυο των 13 εκατομ. κατοίκων , που μαζί με τα περίχωρα φτάνουν τα 35 εκατ., οι τιμές της εναέριας ραδιενέργειας είναι 20 φορές πάνω από το κανονικό. Τρεις Ελλάδες σε πληθυσμό έχουν εκτεθεί σε ραδιενέργεια, έστω κι αν θεωρείται -προς το παρόν ..ασφαλής-. Μέρες πριν, με θράσος η ανεύθυνη Ιαπωνική κυβέρνηση δήλωνε στους πολίτες του Τόκιο ότι έλαβαν την «ασφαλή δόση» ραδιενέργειας ενός ταξιδιού ως την Νέα Υόρκη, προσδίδοντας κι ένα χαϊλίκι στην δόση ραδιενέργειας που έλαβαν! Οι τιμές βέβαια διπλασιάστηκαν σε μια μέρα, άγνωστο το πού θα φτάσουν, ενώ οι αρχές παρέλειψαν να πουν το αν αυτές οι δόσεις ραδιενέργειας θα κοστίσουν ζωές σε αρρώστους, βρέφη, ευπαθείς πληθυσμούς, ζώα κ. λ. π

Πριν καλά-καλά περάσει μια γενιά από το Ναγκασάκι και την Χιροσίμα, η άθλια κυβέρνηση της Ιαπωνίας «δώρισε» σε εκατομμύρια Ιάπωνες και στον κόσμο, έναν νέο πυρηνικό όλεθρο. Tίποτα δεν διδάχθηκε από τους 74.000 θανάτους κι άλλους τόσους τραυματίες στο Ναγκασάκι.. Ούτε από τους 100.000 θανάτους στην Χιροσίμα! Μετά τον πρόσφατο τεράστιο σεισμό και το τσουνάμι που κόστισε την ζωή σε 5.700 περίπου ανθρώπους κι ενώ αγνοούνται 10.000, άρχισαν να εκρήγνυνται και οι αντιδραστήρες. Οι πρώτες πληροφορίες δίνονταν με το σταγονόμετρο και σταδιακά ο εφιάλτης μεγάλωνε. Τώρα πολλοί μιλάνε για επερχόμενη Αποκάλυψη..

Η «φτηνή» ζωή.. Εν τω μεταξύ, τόσο η ιδιωτική εταιρεία, όσο και οι Ιαπωνικές αρχές αρνούνται να δώσουν τις επίγειες τιμές ραδιενέργειας- στους πολίτες και το Εξωτερικό. Ο λόγος είναι προφανής και προκαλεί την οργή στην Αμερικανική κυβέρνηση και τους Ρώσους που κινδυνεύουν να δεχτούν άμεσα στο έδαφός τους το πυρηνικό νέφος ανάλογα με την φορά του ανέμου!

Κι ενώ η γιαπωνέζικη κυβέρνηση ζήτησε να εκκενωθεί η περιοχή σε ακτίνα 30 χιλιομέτρων, η αμερικανική ζήτησε την εκκένωση υπηκόων της σε ακτίνα 80 χιλιομέτρων και η Σιγκαπούρη 100 χιλιομέτρων.

Αυτό δείχνει το πόσο ανεύθυνα η ιαπωνική κυβέρνηση παίζει με τις ζωές χιλιάδων Γιαπωνέζων που η ζωή τους ως φαίνεται, θεωρείται «φθηνότερη» έναντι των Αμερικανών. Η αναξιοπιστία της Ιαπωνικής κυβέρνησης προκαλεί βέβαια την εκκένωση τμήματος του πληθυσμού και του Τόκυο το οποίο εγκαταλείπουν οι τουρίστες και οι ξένοι.

Η Ιαπωνική Κυβέρνηση γνώριζε. .Αλλά η αναξιοπιστία της κυβέρνησης αυτής, -στην οποία κανονικά πρέπει να αποδοθούν διεθνείς ευθύνες για έγκλημα κατά της ανθρωπότητας- φαίνεται και από αλλού. Σήμερα έδωσε συνέντευξη στο CNN ένας μηχανικός που πριν 35 χρόνια παραιτήθηκε από την δουλειά του στον πυρηνικό σταθμό Fukushima για λόγους ελλιπούς ασφάλειας. .. Να υπενθυμίσουμε ότι η εταιρεία ηλεκτρισμού του Tokyo (TEPCO) κάτω από διαπιστώσεις έκδοσης πλαστών πιστοποιητικών ασφάλειας, αναγκάστηκε να κλείσει προσωρινά το 2002, 17 αντιδραστήρες. Και η εταιρεία Kansai Electric κι αυτή είχε εμπλακεί σε σκάνδαλο ασφάλειας. Αυτό σημαίνει ότι οι αρχές γνώριζαν τα προβλήματα των πεπαλαιωμένων αντιδραστήρων αλλά σιώπησαν τόσα χρόνια με δραματικές συνέπειες.. Αλλά και τώρα, δίνοντας συνεντεύξεις τύπου, όπως η χθεσινή, με κρυψίνοια και διαφορετικές τιμές μόλυνσης από διαφορετικές πηγές επιτείνουν την σύγχυση. Η δε χτεσινή προσπάθεια τους να ρίξουν τα αεροπλάνα νερό για να ψυχθούν οι αντιδραστήρες και να μην εκραγούν οι πυρήνες τους, απέτυχαν. Η αναγκαστική ρίψη από ψηλά (αφού η ραδιενέργεια των καπνών είναι θανατηφόρα) δημιουργεί μεγάλη κρούση και κινδύνους νέων θραυσμάτων. Τώρα επιχειρούν να ρίξουν νερό από επίγειες υδροφόρες αλλά δυστυχώς τα σενάρια είναι απελπιστικά.

Οι 180 εργάτες- ήρωες που προς το παρόν παραμένουν εκεί παρόλη τα τεράστια ραδιενεργή μόλυνση, δεν επαρκούν βέβαια. Εν τω μεταξύ, όσο περνάνε οι μέρες η ραδιενέργεια αυξάνει και μαζί ο κίνδυνος θανατηφόρας έκρηξης. Εννοείται ότι σε λίγο κανείς άνθρωπος δεν θα μπορέσει να πάει εκεί. Όλοι αναμένουν μια επερχόμενη Αποκάλυψη, καθώς οι εργάτες αρχίζουν να εγκαταλείπουν τους αντιδραστήρες στο έλεος εκρήξεων και μιας ανυπολόγιστης διαρροής στον ωκεανό, τον αέρα και το έδαφος ραδιενεργών υλικών. Τι θα σημάνει αυτό; Η μόλυνση δεν θα μεταφερθεί και παραπέρα; Δεν θα μολυνθούν ψάρια, έντομα και πουλιά που θα μεταφέρουν την μόλυνση άγνωστο που; Θα νεκρώσει εδαφικά η όχι μια ζώνη ακτίνας 100 χιλιομέτρων τουλάχιστον, ενώ περιμένουμε και τα χειρότερα;

Ζώντας με την ραδιενέργεια. Εν τω μεταξύ στην ισοπεδωμένη από τσουνάμι περιοχή υπάρχει τρομερό ψύχος και χιόνι, ενώ φυσικά δεν υπάρχει ούτε ρεύμα, ούτε τρόφιμα, ούτε βοήθεια στους διασώστες.. Στην δε μολυσμένη και απαγορευμένη ζώνη ακτίνας 30 χιλιομέτρων πέριξ των πυρηνικών αντιδραστήρων, που υποτίθεται πως εκκενώθηκε, υπάρχουν πολλοί που παραμένουν αναγκαστικά. Είτε επειδή είναι τραυματίες, είτε άρρωστοι, γέροντες κι εγκλωβισμένοι. Οι άνθρωποι που έφυγαν δεν θα μπορέσουν ΠΟΤΕ να επιστρέψουν σπίτια τους και δεν θα έχουν καμμία περιουσία πλέον, ενώ πολλούς από αυτούς, τους περιμένει στο άμεσο μέλλον η αρρώστια κι ο θάνατος.

Αλλά και τα εκατομμύρια που ζουν στο Τόκυο, με συνεχείς διακοπές ρεύματος, εκτεθειμένοι στην ακτινοβολία και το άγχος της επόμενης μέρας που θα λιώσουν οι αντιδραστήρες και θα ξεχυθεί η μόλυνση για τα καλά, είναι πανικόβλητοι.

Όχι μόνον άδειασαν τα supermarket από τρόφιμα αλλά αγόρασαν όλο το διαθέσιμο και υπάρχον αλάτι, καθώς ένα Κινέζικο ρεπορτάζ ανέφερε ραδιενεργή μόλυνση σε κεντρική αλυκή της Κίνας, λόγω ραδιενεργής διαρροής στον ωκεανό. Οι πολίτες στο Τόκυο, αγοράζουν χάπια ιοδίνης στην ελπίδα τους να απαλλαγούν από την ακτινοβολία. Σε περίπτωση ακόμη μεγαλύτερης τιμής ραδιενέργειας στο Τόκυο, οι αρχές έδωσαν τις ακόλουθες οδηγίες. Να μην κυκλοφορούν παρά μόνο αν είναι αναγκαίο. Να έχουν ομπρέλα και να αποφεύγουν τα αέρια ρεύματα και τον κλιματισμό. Όταν γυρνάνε σπίτι, να γδύνονται πριν μπουν μέσα και να κλείνουν αεροστεγώς τα ρούχα τους σε μια σακούλα, για να μην μολυνθεί το δωμάτιο. Ύστερα να κάνουν ένα μπάνιο. Και ρωτάω: Είναι αυτό κατάντια ή όχι; Είναι αυτό το επίπεδο ζωής που επεφύλαξε η υψηλή –υποτίθεται- τεχνολογική κοινωνία της Ιαπωνίας, με αντιδραστήρες πιθανόν χειρότερους σε ασφάλεια κι από του Τσέρνομπιλ;

Αμετανόητοι. Κι ενώ θα περίμενε κανείς, όλα αυτά να συνετίσουν τα μυαλά των κυβερνώντων ανά την Υφήλιο, με έκπληξη διαπιστώνουμε, ότι στα μεταλλαγμένα μυαλά π. χ του Τούρκου πρωθυπουργού Ερντογκάν, ή των Πολωνών καμμία εγκεφαλική σύναψη δεν δημιούργησε η πυρηνική κόλαση της Ιαπωνίας. Θα συνεχίσουν την δημιουργία πυρηνικών σταθμών, αδιαφορώντας για το εάν, αυτή τους η απόφαση θα έχει επιπτώσεις και τις γύρω χώρες σε περίπτωση ατυχήματος.

Οι άνθρωποι αυτοί, μάλιστα, ρίχνουν τις ευθύνες στον σεισμό και την φύση, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να υπάρξει ασφαλής πυρηνικός αντιδραστήρας. Αδιαφορώντας για το γεγονός, ότι ούτε το τσουνάμι, ούτε φυσικά ο σεισμός θα δημιουργούσαν αυτόν τον όλεθρο από μόνα τους. Αυτό αποδεικνύεται γιατί υπάρχουν σπίτια και κτίρια που σώθηκαν και πολλοί άνθρωποι επίσης στην πληγείσα περιοχή.

Όσο για μας, είναι στο χέρι μας να διαδώσουμε την αλήθεια και να προσπαθήσουμε να διασώσουμε την κοινή λογική, την υγεία μας και την αξιοπρέπεια της ζωής.

*η Βασιλίκα Σαριλάκη είναι δημοσιογράφος, ιστορικός τέχνης